Love4Math

Ομώνυμα και Ετερώνυμα Κλάσματα

ΘΕΩΡΙΑ

Πότε δύο ή περισσότερα κλάσματα λέγονται ομώνυμα και πότε ετερώνυμα;

Δύο ή περισσότερα κλάσματα λέγονται ομώνυμα όταν έχουν τον ίδιο παρονομαστή και ετερώνυμα όταν έχουν διαφορετικό παρονομαστή.

Παραδείγματα:

Τα κλάσματα14,\frac{1}{4},34,\frac{3}{4},και74\frac{7}{4}είναι ομώνυμα, ενώ τα κλάσματα23,\frac{2}{3},410,\frac{4}{10},και15\frac{1}{5}είναι ετερώνυμα.

Πώς μετατρέπουμε ετερώνυμα κλάσματα σε ομώνυμα;

    Για να μετατρέψουμε ετερώνυμα κλάσματα σε ομώνυμα ακολουθούμε τα εξής βήματα:
  • Βρίσκουμε το Ελάχιστο Κοινό Πολλαπλάσιο (Ε.Κ.Π) των παρονομαστών.
  • Διαιρούμε το Ε.Κ.Π με τον παρονομαστή κάθε κλάσματος.
  • Βάζουμε πάνω από κάθε κλάσμα ένα 'καπελάκι' και βάζουμε το αποτέλεσμα της προηγούμενης διαίρεσης.
  • Πολλαπλασιάζουμε αριθμητή και παρονομαστή με τον αριθμό που βάλαμε στο 'καπελάκι'.
  • Έτσι καταλήγουμε σε ομώνυμα κλάσματα που είναι ισοδύναμα με τα αρχικά κλάσματα.

Παραδείγματα:

    • Για να μετατρέψουμε τα κλάσματα14\frac{1}{4}και35\frac{3}{5}σε ομώνυμα:
    • θα βρούμε το Ε.Κ.Π των αριθμών44και55οπότε έχουμε:  E.K.Π(4,5)=20  \;Ε.Κ.Π(4,5)=20\;
    • θα διαρέσουμε το Ε.Κ.Π με τους αριθμούς44και55οπότε έχουμε:  20:4=5  \;20:4=\color{magenta}5\;και  20:5=4\;20:5=\color{magenta}4
    • θα βάλουμε πάνω από κάθε κλάσμα ένα 'καπελάκι' και θα βάλουμε τον αριθμό που βρήκαμε:145\overset{\overset{\color{magenta}5}{\smile}}{\frac{1}{4}}και354\overset{\overset{\color{magenta}4}{\smile}}{\frac{3}{5}}
    • θα πολλαπλασιάσουμε τους όρους κάθε κλάσματος με τον αριθμό στο 'καπελάκι':1545=520  \frac{1\,\cdot\,\color{magenta}5}{4\,\cdot\,\color{magenta}5}=\frac{5}{20}\;και  3454=1220\;\frac{3\,\cdot\,\color{magenta}4}{5\,\cdot\,\color{magenta}4}=\frac{12}{20}
    • έτσι καταλήγουμε:14=520\frac{1}{4}=\frac{5}{20}και35=1220\frac{3}{5}=\frac{12}{20}
    • Για να μετατρέψουμε τα κλάσματα58,\frac{5}{8},916\frac{9}{16}και34\frac{3}{4}σε ομώνυμα:
    • θα βρούμε το Ε.Κ.Π των αριθμών8,8,1616και44οπότε έχουμε:  E.K.Π(4,8,16)=16  \;Ε.Κ.Π(4,8,16)=16\;
    • θα διαρέσουμε το Ε.Κ.Π με τους αριθμούς8,8,1616και44οπότε έχουμε:  16:8=2,\;16:8=\color{magenta}2,16:16=116:16=\color{magenta}1και  16:4=4\;16:4=\color{magenta}4
    • θα βάλουμε πάνω από κάθε κλάσμα ένα 'καπελάκι' και θα βάλουμε τον αριθμό που βρήκαμε:582,\overset{\overset{\color{magenta}2}{\smile}}{\frac{5}{8}},9161  \overset{\overset{\color{magenta}1}{\smile}}{\frac{9}{16}}\;και  344\;\overset{\overset{\color{magenta}4}{\smile}}{\frac{3}{4}}
    • θα πολλαπλασιάσουμε τους όρους κάθε κλάσματος με τον αριθμό στο 'καπελάκι':5282=1016,\frac{5\,\cdot\,\color{magenta}2}{8\,\cdot\,\color{magenta}2}=\frac{10}{16},91161=916  \frac{9\,\cdot\,\color{magenta}1}{16\,\cdot\,\color{magenta}1}=\frac{9}{16}\;και  3444=1216\;\frac{3\,\cdot\,\color{magenta}4}{4\,\cdot\,\color{magenta}4}=\frac{12}{16}
    • έτσι καταλήγουμε:58=1016,\frac{5}{8}=\frac{10}{16},916=916  \frac{9}{16}=\frac{9}{16}\;και  34=1216\;\frac{3}{4}=\frac{12}{16}
    Παρατηρήσεις:
  • Αν θέλουμε μπορούμε να παραλείψουμε το βήμα 3 με τα 'καπελάκια' και να προχωρήσουμε κατευθείαν στο βήμα 4.

ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Να βρεις ποια από τα κλάσματα67,\, \frac{6}{7}, 85,\, \frac{8}{5}, 72,\, \frac{7}{2}, 27,\, \frac{2}{7}, 45,\, \frac{4}{5}, 57  \, \frac{5}{7} \; είναι ομώνυμα μεταξύ τους.
Να μετατρέψεις τα κλάσματα56\, \frac{5}{6} και49\, \frac{4}{9} σε ομώνυμα.
Να μετατρέψεις τα κλάσματα23,\, \frac{2}{3}, 54 \frac{5}{4} \, και16\, \frac{1}{6} σε ομώνυμα.

ΕΠΙΠΛΕΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ